Tarihten Yazılar

MÖ 6. yüzyılda Midilli adasında yaşayan Sappho (Psappha), tarihin en büyük lirik şairlerinden biridir ve Platon’un “Onuncu İlham Perisi” olarak adlandırdığı efsanevi bir figürdür. 2.500 yılı aşkın bir süre önce yaşamış olmasına rağmen, aşk, özlem ve arzu temalarını işleyen şiirleri, günümüz okuyucularında bile benzersiz bir duygusal yoğunlukla yankı bulmaya devam ediyor. Hayatının çoğu gizemle örtülüdür; hakkında bildiklerimiz parçalı kanıtlara ve spekülasyonlara dayanır, ancak şiirlerinin kalıcılığı onu modern zamana meydan okuyan, ölümsüz bir ses haline getirmiştir.

Not: Antik Yunan mitolojisinin İlham Perileri (Müzler), tanrı Zeus ile Mnemosyne’nin (Bellek) dokuz kızıdır. Başlangıçta şiir ve şarkının esin kaynağı iken, Klasik çağda dokuz farklı sanat ve bilim dalının (Destan, Tarih, Dans, Trajedi vb.) koruyucusu olarak standartlaşmışlardır. Calliope, Clio, Polyhymnia, Euterpe, Terpsichore, Erato, Melpomene, Thalia ve Urania isimleriyle, yaratıcılığın dışsal ve kutsal bir kaynaktan geldiği inancını temsil ederlerdi.

Sappho, MÖ 630 ile MÖ 612 civarında Midilli’nin başkenti Midilli şehrinde varlıklı bir ailede dünyaya geldi. Sappho’nun şiirlerinin çoğu kadın sevgisine adanmıştır ve onun ya biseksüel olduğunu ya da yalnızca kadınlara ilgi duyduğu iddia edilir.

Sappho, Yunanistan’ın önemli bir kültürel ve entelektüel değişim geçirdiği bir dönemde yaşadı. MÖ 8. yüzyıldan 6. yüzyıla kadar süren Yunan tarihinin arkaik dönemi, baskın siyasi kurum olarak şehir devletinin yükselişine ve önemli kültürel eserler olarak şiir ve diğer edebiyat biçimlerinin ortaya çıkışına tanık oldu. Sappho, zamanının önde gelen şairlerinden biriydi ve eserleri çok saygı gördü ve geniş çapta okundu.

Sappho’nun şiiri, lirizmi ve duygusal yoğunluğuyla karakterize edildi. Şiirleri genellikle aşk, özlem ve arzu temalarını işledi ve yazılarında insani duyguların nüanslarını yakalayabilmesiyle tanınıyordu. Sappho ayrıca bir müzisyen ve besteci olarak becerisiyle ünlüydü.

Bir şair olarak ününe rağmen, Sappho’nun eserlerinin çok azı günümüze ulaşmıştır. Çoğu papirüs artıkları ve diğer eski malzemeler üzerinde bulunan yalnızca birkaç tam şiir ve bir avuç parça korunmuştur. Bununla birlikte, bu parçalar antik Yunan şiiri dünyasına umut verici bir bakış sunuyor ve hem akademisyenler hem de şiir severler tarafından incelenmeye ve beğenilmeye devam ediyor.

Sappho’nun şiirleri antik Yunanistan’da geniş çapta okundu ve beğenildi ve zamanının önde gelen edebi şahsiyetleri tarafından kutlandı. Platon ona “onuncu İlham Perisi” adını verdi ve Romalı şair Ovid, onu “en tatlı şarkıcı” olarak tanımladı. Şöhretine ve etkisine rağmen, Sappho’nun hayatı büyük ölçüde bir sır olarak kalıyor. MÖ 6. yüzyılda öldüğü biliniyor, ancak ölüm koşulları ve kesin ölüm tarihi bilinmiyor. Bir Efsaneye göre, feribotçu Phaon’a olan aşkı nedeniyle Leucadian kayalıklarından atlayarak intihar etti . Efsaneye göre, Phaon onu reddetmişti.

Sappho, etkisi çağlar boyunca devam eden olağanüstü bir şairdi. İnsan duygularının güzelliğini ve karmaşıklığını yücelten şiirleri bugün de okunmaya ve beğenilmeye devam ediyor. Hayatının çoğu bir sır olarak kalsa hayat hikayesi bir dizi efsane ile karışmış olsa da, tarihin en büyük şairlerinden biri olarak kabul edilmektedir.