Globe Tiyatrosu’nun kapıları gıcırdayarak açıldığında Londra’nın nemli rüzgârı sahnenin içine dolardı. Tüccar çocukları, şapkalı beyefendiler, saray meraklıları… Hepsi bir adamın adını konuşurdu:

William Shakespeare.
Stratfordlu, aktör, şair, oyun yazarı…

Ya da belki öyle değildi.

William Shakespeare

Belki sahnede bir isim, perde arkasında başka bir kalem vardı.
İşte dört yüz yıldır gölgeler arasında dolaşan o soru:

Shakespeare’e atfedilen eserleri gerçekten Shakespeare mi yazdı?

Şimdi perdeyi aralayalım. Işık hafifçe yükselsin. Şüpheliler sırayla sahneye gelsin.

Francis Bacon

1. Francis Bacon

Felsefeci mi, yoksa edebiyatın gizli mimarı mı?

Bu teorinin sahipleri sert sorularla başlar:

  • Shakespeare oyunlarında hukuk, retorik, siyaset bilgisi neden bu kadar derin?
  • Bacon hukuk ve bilim insanı — bu bilgiler onun eliyle gelmiş olabilir mi?
  • Dil analizlerinde bazı deyimlerin Bacon denemeleriyle benzeşmesi tesadüf mü?

Bacon taraftarları der ki:

“Soylu biri sahneye adını yazamazdı.
Bacon yazdı, Shakespeare oynadı.”

Cazip. Zarif. Mantıklı görünüyor.
Ama belge yok. Mektup yok. Tanık yok.

Tarih burada,
soru ile kanıt arasındaki çatlakta gülümsüyor.

Christopher Marlowe’a ait olduğu iddia edilen tartışmalı bir resim

2. Christopher Marlowe

Öldü denir — ya ölüm sadece ilk perdesiyse?

Marlowe genç yaşta bıçaklanarak öldü.
Ya da öyle söylendi.

Bu teoriyi sevenlerin gözleri parlıyor:

  • Marlowe’un üslubu Shakespeare’in erken dönem oyunlarına çok benziyor.
  • Ölümünden hemen sonra Shakespeare yıldız gibi parlıyor.
  • Bazı dil bilimciler iki kalemin ritmini “neredeyse ikiz” buluyor.

Ve asıl iddia gelir:

“Marlowe ölmedi. Kaçtı.
Shakespeare adıyla yazmaya devam etti.”

Bu bir komplo mu, yoksa destansı bir hayatta kalma hikâyesi mi?
İspat yok — ama şüphe canlı.
Koyu bir sis bulutu gibi satırlarda dolaşmayı sürdürüyor.

Edward de Vere

3. Edward de Vere, Oxford Kontu

Eserleri yaşadıklarından daha mı tanıdık geliyor?

Bu teori en edebi, belki de en romantik olanı.

  • De Vere Avrupa’yı gezdi. Shakespeare’in oyunları da Venedik, Verona, Akdeniz kokar.
  • Kont klasik eğitim aldı — oyunlardaki mitoloji, tarih, Fransızca-İtalyanca izleri “şüpheli derecede fazla.”
  • Bir aristokrat sahneye adını koyamazdı: Shakespeare onun perdesiydi, diyen çoktur.

Ama tek büyük sorun vardır:

De Vere 1604’te öldü.

Oysa Shakespeare’in en sarsıcı oyunları, Kral Lear, Macbeth, Fırtına…
Bu tarihten sonra sahneye çıktı.

Eğer oysa — nasıl?
Metinler bir hayalet kalemden mi akmaya devam etti?
Ya da tarihin bize gösterdiği takvim sadece yanlış mı?

4. Şeyh Pir İddiası

Shakespeare değil… ŞEYH-PİR miydi?

Ve şimdi sahneye karıştıran en uç nokta:

Kadir Mısıroğlu bir dönem şunu söyledi:

“Shakespeare İngiliz değildi.,
Gizli Müslümandır!
Shakespeare’in aslı Şeyh Pir’dir ”

Aslında, bu iddiayı ilk gündeme getiren Kadir Mısıroğlu değildi.

Ama kesin olan şu ki, bu iddiayı öne sürenlerin ellerindeki “kanıt listesi” kısadır ve sansasyoneldir:

  • Shakespeare → Şeyh-Pir adlı bir Müslüman idi (!?)
  • Batı adını gizledi, oysa gerçekte Doğulu bir dervişti (!)
  • Bu teori daha çok inanç & spekülasyon temellidir, belgeye dayanmaz.

SON PERDE

Ve Kanıtlar

Elimizde ne var?

Stratford kayıtları (Hayatına dair belgeler)
Yaşarken basılan şiirleri
Onu tanıyan çağdaşların tanıklığı
Dostların ölümünden sonra bastığı First Folio (1)

Bu yüzden tarihçilerin büyük çoğunluğu hâlâ aynı yerde duruyor:

Eserleri büyük ihtimalle Shakespeare yazdı.

Ama görünen o ki, tartışmalar durmayacak belki yüz yıl sonra bile bazı insanlar hala şu soruyu soruyor olacaklar:

Shakespeare’e atfedilen eserleri gerçekten Shakespeare mi yazdı?

Dipnot:

  1. William Shakespeare’in oyunlarının toplandığı bir koleksiyondur. Birinci Folio olarak bilinen bu eser, 1623 yılında, yani Shakespeare’in ölümünden yedi yıl sonra yayımlanmıştır.

Anonim için bir cevap yazın Cevabı iptal et

“Shakespeare’in Eserlerini Başka Birisi mi Yazdı?” için 4 cevap

  1. Shakespeare Müslüman değildi?

    Aşağıda yazanları A. Serdar ÖZTÜRK, ÖNYARGININ GERÇEĞE KURGUSAL YOLCULUĞU: SHAKESPEARE’İN ESERLERİNDE İSLAM ANLAYIŞI (Turkish Studies) isimli akademik makalesinden aldım.

    Batı edebiyatının önemli yazarı Shakespeare eserlerinde İslâm’ı
    önyargıları ile ele almıştır. Shakespeare’in İslâm anlayışında göze
    çarpan özellikler, gerçekten uzak, gözlemden yoksun, araştırılmamış ve
    bilgiye dayanmamış olmasıdır. Oryantalistlerin asırlardır yaptığı gibi,
    Shakespeare de eserlerindeki marjinalleri ikili karşıtlık ilkesine göre
    değerlendirmektedir. Bu değerlendirmelerde, batılılara ait normlar
    üstün tutulurken, marjinallerin değerleri yok sayılmaktadır. Bu
    düşünce doğrultusunda, Shakespeare de İslâm’a ait her şeyi ya
    aşağılamış ya da yok saymıştır. Shakespeare’in İslam’a düşmanca
    yaklaşımını eserlerinde görmek mümkündür.

    Beğen

  2. Uğurcan Sönmez Avatar
    Uğurcan Sönmez

    Aynen son halife de Şeyh bin el kassam dı zaten… Böyle atıp tutmalarına yer vermeniz garip olmuş.

    Beğen

    1. Yourumunuzda haklı bir serzenişte bulunuyorsunuz;

      “Neden Kadir Mısıroğlu’nun iddiasını gündeme getirdik?”

      Kadir Mısıroğlu’nun iddiasını gündeme getirme sebebimiz şu:

      Kadir Mısıroğlu, aslında zannedilenin aksine Türkiye’de çok popüler. 4 yıl tarih eğitimi almış insanlar dahi maalesef ki, Kadir Mısıroğlu’nu büyük bir tarihçi gibi görebiliyor ve onun fikirleri temelinde bir tarih anlatısını gerçek zannedebiliyorlar.

      Hatta, yine maalesef ki diyoruz, Tarihten Yazılar her ay binlerce kişi tarafından ziyaret edilse, arama motorlarında pek çok konu başlığında ilk sayfada yer alsa da, bizden çok daha popüler siteler ve hatta dergiler var. Onlar Kadir Mısıroğlu çizgisinde yayınlar yapıp büyük okuyucu desteği ve idealizmi ile bizim ulaşabildiğimizin çok üstünde insana ulaşıyorlar.

      Sonuç olarak bizlerin ciddiye almadığı görüşler, en düşük puanlı öğrencilerin girmeye başladığı akademisyen kalitesinin sürekli düştüğü tarih bölümlerinde bile ciddiye alınıyor ve sokakta temel tarih metadolojisi bilgisi olmayan vatandaşın durumu daha kötü.

      Biz, böyle yayınlarla bazen seviyeyi ortaya koymak istiyoruz. Yani, Kanıt yok ama komplo var demek istiyoruz.

      Yorumunuz için teşekkür ediyoruz. Görüşleriniz bizim için değerli…

      Beğen

  3. Shakespeare'in bir dostu Avatar
    Shakespeare’in bir dostu

    Shakespeare için sadece Müslüman demiyor bir de Şeyh olduğunu iddia ediyor. O zaman Shakespeare’in müritleri de olması gerekiyor. Gerçi ona da kılıf bulurlar. bunların bir kısmı Kral Charles için de Müslüman diyor. Charles’in ataları İslam’ı Shakespeare’den öğrendi derlerse şaşmam.

    Beğen

En sON EKLENEN İÇERİKLER