Homo neanderthalensis, insan evrimi tarihinin en ilginç ve gizemli konularından biridir. Bu tür, Avrupa ve Orta Asya’da yaklaşık 400.000 ila 40.000 yıl önce yaşamıştır. Homo neanderthalensis, modern insanlarla yakından ilgili olmasına rağmen, hala birçok tartışmaya konu olmaktadır.
Neanderthaller, güçlü ve kaslı vücutları, kalın kaşları, güçlü çene yapısı ve geniş burun delikleri ile modern insanlardan oldukça farklı görünüyorlardı. Bu özelliklerin çoğu, soğuk ve sert iklim koşullarına uyum sağlamak için evrimleşmişti.
Yapılan araştırmalar, neanderthallerin modern insanlardan daha güçlü ve dayanıklı olduklarını gösteriyor. Bu güçlü yapıları sayesinde, avcılık ve hayatta kalma konusunda oldukça başarılıydılar. Araştırmalar, Neanderthallerin yüksek bir oranda protein tüketen bir diyet izlediklerini, özellikle de av hayvanlarının etiyle beslendiklerini gösteriyor.
Neanderthallerin diğer insan türleriyle karşılaştırıldığında ilginç bir özelliği de sosyal yapılarıydı. Yapılan araştırmalar, neanderthallerin aile grupları halinde yaşadıklarını, birbirleriyle yakın ilişkiler kurduklarını ve diğer gruplarla da etkileşim halinde olduklarını gösteriyor. Ancak, bu ilişkilerin nasıl işlediği hala tam olarak anlaşılamamıştır.
Neanderthallerin modern insanlarla etkileşimi de hala tam olarak anlaşılamamıştır. Bazı araştırmalar, modern insanların neanderthallerle karmaşık bir şekilde etkileşim içinde olduğunu, hatta genetik olarak da birleştiklerini gösteriyor. Ancak, bu konu hala tartışmalıdır ve araştırmalar devam etmektedir.
Neandertaller, Homo sapiens ile ilk karşılaşmalarından yaklaşık 5.000 ila 10.000 yıl sonra, yaklaşık 40.000 yıl önce Avrupa’da soyu tükendi. Bu neslin tükenmesi hakkında birkaç teori mevcuttur. İklimin daha soğuk hale gelmesi, avların menzillerini daha güneye kaydırması ve insanların daha çeşitli bir diyeti tercih etmesi gibi faktörlerin Neandertallerin yok oluşunda önemli rol oynadığı düşünülmektedir.
Bazı bilim adamları, Neandertallerin insanlarla çiftleşerek yavaş yavaş yok olduğuna inanırken, diğer teoriler modern insanların Neandertallerin bağışıklığı olmayan hastalıklarını yayması veya şiddetli çatışmalar sonucu yok edilmesi gibi faktörlerin nesiller boyunca meydana gelen etkileşimlerle birleştiğini öne sürmektedirler.
Neandertallerin soyunun tükenmesi, çeşitli faktörlerin bir araya gelmesi sonucu meydana gelmiştir. Bu neslin tükenmesi, modern insanların hayatta kalması için gerekli olan doğal seçilim sürecinin bir sonucu olarak kabul edilirken, bazı teorilerde insanlarla karşılaşmalarının neden olduğu hastalık veya şiddetli çatışmalar gibi etkenlerin rol oynadığı düşünülmektedir.